De Lelijke Fijv in het Kruger National Park
Als je op safari bent in het Kruger National Park kun je naast de term big five ook de term ugly five tegenkomen of horen. Maar wat zijn de ugly five en waarom worden ze zo genoemd?
Je zou kunnen denken dat de Lelijke Vijf iets gruwelijks uit een horrorfilm zijn. In plaats daarvan is het de term voor een groep dieren op safari.
Dus waarom worden ze de lelijke vijf genoemd?
In Genesis 1, dag 5, schiep God alle dieren naar zijn soort en God zag dat het goed was. Nou, sommigen kwamen er heel elegant en gedistingeerd uit, terwijl anderen achteraan in de rij minder geluk hadden.
Zet drie aaseters en twee vegetariërs bij elkaar en je krijgt deze vijf dieren. Verf ze allemaal met een wat onhandig uitziende struik en je krijgt de lelijke vijf.
Deze groep kreeg deze onflatteuze titel vanwege hun onhandige uiterlijk.
Toch zijn ze niet minder geliefd bij mensen dan andere dieren. Het bewijs is wanneer je deze wezens “lelijk” noemt op een willekeurig social media platform en ziet hoe massa’s volgers zich achter hen scharen.
Hun kenmerken:
De Geflekte hyena
Het is moeilijk om Shenzi, Banzai en Ed uit de film “The Lion King” uit 1994 helemaal sympathiek te vinden, want een van hun favoriete diners bestond uit de schattige leeuwenwelpjes Simba en Nala. Ze behoorden duidelijk tot de slechteriken, want ze sloten zich aan bij de aartsschurk Scar.
De hyena wordt niet alleen als gluiperig beschouwd, maar heeft ook vreemde proporties: Alle loopkracht zit in de voorpoten en de zwakke achterpoten lijken later te zijn toegevoegd.
Met zijn ruige vacht, gebogen rug en brede, smachtende grijns is deze zogenaamde lachende hyena misschien niet het mooiste dier.
Zijn uiterlijk doet denken aan een kruising tussen een grizzlybeer en een hond met de oren van een neushoorn.
Dit dier heeft een van de sterkste kaken ter wereld, met scherpe tanden aan de voorkant en stompe tanden aan de achterkant.
De achterste tanden kunnen botten kraken die net zo dik zijn als die van een olifant of een neushoorn.
De lach van de machtige hyena klinkt als een reeks luide, hoge kreten, gekakel en gekreun.
Het klinkt meer als een intens gekakel of gekir dan als een echte lach en je vraagt je af om wie ze uiteindelijk lacht.
De Afrikaanse maraboe
Volgens een Afrikaanse legende had God geen dierlijke onderdelen meer toen hij de wezens van Afrika schiep.
Dus besloot God alle overgebleven vogelonderdelen te gebruiken om de lelijke Maraboe ooievaar te creëren.
De Maraboe ooievaar wordt beschouwd als een van de lelijkste dieren ter wereld, maar achter zijn bescheiden uiterlijk schuilt een van de meest fascinerende vogels op aarde.
Er valt niets te verbloemen. De maraboe, met hun schurftige roze gezichten, veerloze koppen en bolle keelzakken, zijn een lust voor het oog.
Maar het gebrek aan veren en dons op de kop is uiterst belangrijk om infecties te voorkomen.
De maraboe steekt zijn kop in rottende karkassen, die bedekt zijn met verschillende bacteriën. Zijn kale kop is lelijk, maar uiterst belangrijk om de maraboe schoon en vrij van ziektes te houden.
Maraboe ooievaars eten alles. De vogels zijn de stofzuigers van Afrika, die afgedankte dierlijke resten en zelfs afval doorslikken.
De enorme keelzak is een karakteristiek, maar ook onaantrekkelijk kenmerk.
Hij wordt niet gebruikt om te eten, maar wordt vooral gezien tijdens het broedseizoen. De ooievaar gebruikt de buidel om zijn dominantie te tonen.
Bovendien is de buidel verbonden met het linkerneusgat en wordt hij gebruikt om een keelklank te produceren.
De buidel helpt ook bij de thermoregulatie en draagt bij aan het op peil houden van de lichaamstemperatuur.
Ze zijn een van de grootste vogels ter wereld, 1,5 meter hoog en hebben een spanwijdte van 2,6 meter.
Fascinerend is ook het feit dat ze holle poten en voeten hebben die hun gewicht vergemakkelijken tijdens de vlucht.
De Oorgier
Het is vrij onwaarschijnlijk dat de Oorgier ooit een schoonheidswedstrijd zal winnen.
Het is een enorme gier met donkere vleugels en lichaamsveren die eruit zien als een oversized zwarte jas, een gespierde, naakte, vierkante kop, een enorme blauwgele snavel en gerimpelde losse huid (lobben) die aan de zijkanten van zijn kale roze kop hangt.
Deze grote, vraatzuchtige, lelijke vogel staat hoog op de lijst van aaseters in Afrika.
Als de Oorgier een pas gedood dier bereikt, zetten andere gieren het op een lopen.
Deze vogel scheurt een karkas open en voedt zich tot hij genoeg heeft gegeten. De Oorgier kan wel 1,5 kg vlees per maaltijd verorberen.
Concurrerende aaseters zijn zelfs in het voordeel als ze op hun beurt wachten.
Dit komt doordat de oorgier zo’n sterke snavel heeft dat hij zeer taaie huiden kan scheuren waar andere dieren niet doorheen komen. Daarna laat hij de restanten van het karkas over aan de rest van de “opruimploeg”, zoals we de gieren ook wel noemen.
Hoewel de Oorgier niet aarzelt om in vers aas te graven, is de vogel zeer selectief in wat hij eet. Deze aaseter raakt geen vlees aan dat al rijkelijk bedorven is en gaat liever op zoek naar dode dieren waarvan het bloed nog warm is.
De veerloze kop dient eigenlijk een heel hygiënisch doel – het voorkomt dat parasieten en bacteriën zich nestelen in de karkassen waar hij zich mee voedt.
De Blauwe gnou of Gestreepte gnoe
Wat is gnoe bij jou?
De onhandig uitziende gnoe is te herkennen aan zijn nogal buitenproportionele lichaamsbouw – een lang gezicht, wilde ogen en onaangename wimpers, korte, stompe horens, een ruige baard en gestreepte flanken, een schuine rug en schrale poten, en een onverwacht indrukwekkende staart – maken hem tot een nogal ongelukkige en onaantrekkelijk uitziende antilope.
De naam “gnoe” komt van de unieke en monotone roep die de territoriale stieren laten horen.
Een kudde gnoes wordt een warboel genoemd. Ik weet niet zeker of dit is omdat het lijkt op een massa chaos wanneer ze in enorme clusters rondzwerven, of omdat gnoes eruit zien als een conglomeraat van een ossenkop, de manen van een paard en buffelhoorns.
Bovendien is er een wijdverspreide opvatting dat gnoes dom zijn.
Dit idee heeft te maken met het nogal ongewone gedrag van gnoes, die vaak met wiebelende koppen terugrennen naar de plek waar ze oorspronkelijk vandaan renden.
In werkelijkheid is de gnoe meer een betrouwbare voedselbron voor de echt bedreigende roofdieren van de Afrikaanse savanne: leeuwen, cheeta’s, wilde honden en hyena’s.
De Wrattenzwijn
Wrattenzwijnen zijn ook niet de meest aantrekkelijke dieren op de Afrikaanse savanne, maar dat lijkt ze niet te deren.
De meeste mensen zullen het er zelfs mee eens zijn dat deze dieren zo lelijk zijn dat ze als schattig worden beschouwd.
De naam wrattenzwijn komt van de grote wratachtige structuren op de gezichten van de dieren.
Het lijkt alsof hun gezichten constant opgezwollen zijn. Deze wratten bestaan uit vetophopingen.
Mannelijke wrattenzwijnen hebben twee sets van deze wratten, vrouwtjes maar één. Men denkt dat ze dienen als bescherming wanneer ze vechten met andere wrattenzwijnen.
Op safari’s zie je ze vaak met hun staart omhoog lopen, plotseling stoppen om rond te kijken, grond opscheppen met hun krachtige slurf en in modderplassen rollen als de gelegenheid zich voordoet.
Ze hebben ook andere vreemde gewoonten, zoals achteruit in holen lopen, draven met hun staart omhoog en knielen op hun voorpoten om te grazen.
Desalniettemin is Pumba een iconisch dier als ze door de bush rent met haar kleintjes op sleeptouw, alle staarten in de lucht stekend.